I Cardinali/ Cardinal Point:
best betaalde gastarbeiders
Willem – Big Mouth – Duyn noemde de jongens van Cardinal Point (eerder: I Cardinali) ooit de best betaalde gastarbeiders van Nederland. Menigeen, vooral in de regio Alkmaar en omstreken, koestert nog mooie herinneringen aan de warmbloedige muziek van de Italiaanse groep, die vanaf 1966 z’n geluk zocht – en deels ook vond – in Nederland. En wat had Roberto Borsato, inderdaad: de vader van, daarmee te maken? Mario Previti (toetsen) en Arnaldo Galli (drums) vertellen het verhaal.
Een verhaal dat begint in 1965, aan het Italiaanse Gardameer, in die tijd mateloos populair als vakantiedoel van Nederlandse toeristen. Pendelbussen rijden af en aan tussen Nederland en Garda, Bardolino, Maderno of een van de andere plaatsen aan het meer. Cabaretier Henk Elsink heeft zelfs zijn eigen theaterrestaurant De Koopermoolen in die zomer naar het Gardameer verplaatst en amuseert er Nederlandse toeristen.
Natuurlijk laten die vakantiegangers zich ook vermaken door de talloze Italiaanse orkestjes, die overal in de dancings spelen. Arnaldo Galli is drummer in één van die bandjes wanneer hij in gesprek raakt met Nederlandse toeristen, afkomstig uit Heiloo.
,,Ze zochten een Italiaans orkestje voor hun zaak in Heiloo en ze vroegen of wij daar zin in hadden’’, vertelt Arnaldo (65) in zijn huis in Alkmaar. ,,Piero Aspria en ik wilden wel, maar de andere twee niet. Ik had daar aan het Gardameer pianist Roberto Borsato leren kennen, die had wel zin in het Hollandse avontuur. Hij nam ook Lino Ferrari mee. We werden opgehaald uit Italië en zo kwamen we in de Oude Herberg in Heiloo terecht.’’
Onder de naam I Soliti Quattro ( ‘de gewone vier’) speelde het kwartet tot maart 1966 in de Oude Herberg. Maar op een gegeven moment wilden de beide Sicilianen Piero en Arnaldo muzikaal gezien een andere kant op dan Roberto en Lino, die uit Verona afkomstig waren.
,,Noorditalianen met Zuiditalianen, dat houdt geen stand’’, weet Mario Previti (65), zelf ook Siciliaan. Hij speelde begin 1966 nog in Italië met zijn orkestje I Cardinali (die naam was te danken aan het Tweede Vaticaanse Oecumenisch Concilie dat in die jaren werd gehouden), toen hij door Arnaldo werd benader of hij zin had om met zijn muzikale maatjes Nino Venuto en Franco Puglisi naar Nederland te komen.
Dat hadden ze wel en zo reisden de drie per trein uit Italië naar Heiloo. ,,Alles was vreemd voor me, ik sprak geen woord Nederlands. Alleen de plaatsnaam Castricum klonk wel bekend’’, herinnert Mario zich. Bovendien is hij blind, een extra handicap in een vreemd land met een vreemde taal.
De drie nieuwkomers nemen de plaatsen in van Lino Ferrari en van Roberto Borsato, die dan al verloofd is met zijn a.s. vrouw Mary. Op 21 december van hetzelfde jaar wordt hun zoon Marco Borsato geboren.
OOGOPERATIE
Onder de naam I Cardinali spelen de vijf musici van 25 maart tot eind mei 1966 in de Oude Herberg. Roberto Borsato, die als pianist-zanger solo optreedt, keert gedurende een paar weken terug in de groep als vervanger van Mario, wanneer deze voor een oogoperatie in een Rotterdamse ziekenhuis verblijft.
Aanvankelijk zitten de ‘kardinalen’ met z’n vijven op één kamer. Maar aangezien ze elke avond spelen en steeds meer bezoekers naar de Oude Herberg weten te trekken, vinden ze dat ze wel iets meer mogen eisen. Mario: ,,Ik heb gezegd dat we daar weg zouden gaan, als we geen huis voor onszelf zouden krijgen. Dat was toen binnen een dag geregeld. Een mooi huis in Heiloo. En met een prima kok, want Arnaldo kan heel goed koken.’’
,,Tot 31 mei hebben we er elke avond gespeeld. Voor zeshonderd gulden per week, dat was best veel geld. Maar toen ons contract was afgelopen, bood Arie Boekel (in die tijd eigenaar van een aantal cafés en dancings, o.m. in Alkmaar, Schagen en Hoorn) ons honderd gulden meer in de week. Dus speelden we na Heiloo drie maanden in dancing Club Seven in Alkmaar. Vervolgens nog drie maanden in dancing Atlantic in Bergen en daarna konden we op vakantie naar Italië.’’
In de daarop volgende jaren wisselen I Cardinali optredens in Nederland, vooral in de Noordhollandse dancings, af met tournees in Italië. Ze nemen enkele singles op, zonder succes. In Italië ligt dat anders. Italiaanse versie van ‘Lea’ (The Cats) en ‘Little green bag’ (George Baker) doen het daar goed.
In Nederland moet de groep zich aanpassen aan de veranderingen in de dancing-wereld. Maand- en weekcontracten zijn voorbij, onder de naam I Punti Cardinali storten ze zich, net als zoveel andere groepen, in het weekend-circuit.
PLATENSUCCES
Dan, in 1972, komt er toch een platensucces. Gitarist Franco Puglisi is eerder al teruggekeerd naar Italië om te studeren, wanneer het overgebleven viertal in contact komt met platenproducer Hans van Hemert. Mario: ,,Hij was enthousiast over ons en stuurde een bandje op met een Spaans liedje, dat ‘Nanana, nanana’ heette. Hans zorgde voor een Engelse tekst en ik maakte de arrangementen.’’ En zo wordt ‘Mama, papa’ in dat jaar – ook in het buitenland - een zomerhit voor de groep, die inmiddels is omgedoopt in Cardinal Point. Er volgen meer singles en een langspeelplaat, maar het succes van ‘Mama, papa’ wordt niet meer geëvenaard.
Twaalf jaar na het begin is voor Cardinal Point/I Cardinali de koek op. Mario:,,We vonden het wel genoeg en wilden andere dingen gaan doen. Zelf kon ik slecht tegen de steeds luidere muziek in de discotheken, zoals dat in die tijd gebruikelijk werd. Ik kocht een hotel in Bergen, Nino nam een Italiaans restaurant in Alkmaar over, Piero en Arnaldo bleven in de muziek bezig.’’
Anno 2008 geeft Mario pianoles in zijn woning in Bergen. Zijn koor, de Mario Singers, opgericht in 1974, bestaat nog steeds. Zijn droom is om met dat koor nog eens de allermooiste hits aller tijden op een cd te zetten. En dan bedoelt hij nummers als ‘Good vibrations’, ‘Heroes and villains’, ‘Bohemian Rhapsody’ en songs van The Beatles.
Een ander project van Mario was in 2005 de rockopera ‘Barcelona’, die hij met een symfonieorkest, de Alkmaarse sopraan Karin ten Cate en de Mario Singers mocht uitvoeren als afsluiting van de Uitmarkt in Amsterdam. ,,Vorig jaar hebben we ‘Barcelona’ zeven dagen lang gespeeld in Rome, dat was geweldig. En eens wil ik ‘Barcelona’ uitvoeren in de zeven Griekse amfitheaters van mijn geboorte-eiland Sicilië.’’
Van de andere oud-kardinalen is Nino Venuto teruggekeerd naar Sicilië, Piero Aspria woont in Heerhugowaard en geeft nog muziekles, Arnaldo Galli heeft vele jaren opgetreden met diverse duo’s, daarna ook nog alleen gespeeld, maar vindt nu dat het wel mooi geweest is. ,,Gezien mijn leeftijd hoef ik niet meer op veel werk te rekenen en bovendien moet ik nog lang revalideren na een operatie aan mijn knie.’’
PETER SMIT, januari 2008
Naschrift George Evers.
Op de enige single die de band zou uitbrengen op het Whamm label is goed te horen foe fantastisch het close-harmony werk van was van de bandleden. De A-kant "Shame" was een cover van Dave Dee, Dozy, Beaky, Mick and Tich en de b-kant , "What is wrong, what is right", - stuk beter dan de A-kant -is een waanzinning mooie compositie, en geheel gebracht in de stijl van bands als the Ivy League, Buffoons en Flowerpot Men, met extreem hoog vocaal werk.
31 december 1966 NHD
